 |
Συνέντευξη του κ. Κώστα Πετρίδη
Επιτρόπου του Κυπριακού Οργανισμού Αγροτικών Πληρωμών
στο περιοδικό ‘Ευρωκέρδος’.
Πότε ιδρύθηκε ο Κυπριακός Οργανισμός Αγροτικών Πληρωμών (ΚΟΑΠ) κ. Πετρίδη και ποιος ο σκοπός ίδρυσής του;
Πρώτα και πάνω απ’ όλα, αρχίζοντας τη συνέντευξη αυτή, δράττομαι της ευκαιρίας να ευχαριστήσω τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας κ.κ. Τάσσο Παπαδόπουλο, τον Υπουργό Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος κ. Τίμη Ευθυμίου, και τους Υπουργούς Οικονομικών κ. Μάρκο Κυπριανού και κ. Μάκη Κεραυνό, για τη βοήθεια, και στενότατη συνεργασία που είχαμε στην πορεία ίδρυσης αυτού του Οργανισμού.
Επιπρόσθετα, θέλω να ευχαριστήσω τη Βουλή και όλες τις Κρατικές Υπηρεσίες, Λειτουργούς, και γενικά όλους τους συντελεστές που έχουν συνεισφέρει με διάφορους τρόπους στην προσπάθεια αυτή.
Ο Κυπριακός Οργανισμός Αγροτικών Πληρωμών ιδρύθηκε με βάση το Νόμο 64(Ι)/2003, με τίτλο "Ο Περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας του Οργανισμού Αγροτικών Πληρωμών καθώς και άλλων Συναφών Θεμάτων Νόμος." Ο εν λόγω Νόμος ψηφίστηκε στις 27 Ιουνίου 2003 από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, στα πλαίσια της προετοιμασίας της Κύπρου για την ένταξή της στην ΕΕ, και αποτέλεσε το εναρκτήριο έναυσμα που έθεσε θεσμικά τα θεμέλια για την ίδρυση του.
Κύριον καθήκον του ΚΟΑΠ αποτελεί η εκταμίευση και η διαχείριση των κονδυλίων που δικαιούται η Κύπρος με την ένταξη της στην ΕΕ. Μέσω των πληρωμών που καταβάλλει εφαρμόζει την Κοινή Αγροτική Πολιτική. Επιπρόσθετα, στην αρμοδιότητα του ΚΟΑΠ ανήκει η διαχείριση όλων των άλλων ενισχύσεων που θα καταβάλλονται από εθνικούς πόρους για στήριξη της γεωργίας και της υπαίθρου.
Από την 1η Μαΐου του 2004 που τέθηκε σε νέα βάση, μέχρι σήμερα τι έπραξε;
Με το τέλος του ενός χρόνου λειτουργίας του, ο ΚΟΑΠ εκπλήρωσε όλους τους όρους που τέθηκαν για την πλήρη διαπίστευσή του. Το 2004, ο Οργανισμός έθεσε σε εφαρμογή όλα τα μέτρα Άμεσων Ενισχύσεων, τα μέτρα του Σχεδίου Αγροτικής Ανάπτυξης και των Κοινών Οργανώσεων της Αγοράς. Για το σκοπό αυτό, ο Οργανισμός παρέλαβε περίπου 67.000 αιτήσεις εκ των οποίων περίπου οι 39.000 αφορούσαν το Σχέδιο Εκταρικών Επιδοτήσεων που εφαρμόστηκε αποκλειστικά από τον ΚΟΑΠ. Τις αιτήσεις αυτές, ο Οργανισμός τις εξέτασε και ακολούθως προχώρησε στους ενδεδειγμένους διοικητικούς και επιτόπιους ελέγχους. Επιθεωρήθηκαν γύρω στις 300.000 δεκάρια γεωργικής γης. Ακολούθως ο Οργανισμός, προχώρησε στη διενέργεια πληρωμών για τις εκταρικές επιδοτήσεις, οι οποίες χρηματοδοτούνται από κοινοτικούς και εθνικούς πόρους. Μέχρι σήμερα έχει πληρωθεί ποσό ύψους πέραν των £15.410.000 . Επιπρόσθετα, έγιναν πληρωμές περίπου £10.000.000 για τις κεφαλικές επιδοτήσεις, από εθνικούς πόρους. Ακόμη, έχουν γίνει πληρωμές εξαγωγικών επιστροφών, οι οποίες χρηματοδοτούνται από κοινοτικά κονδύλια.
Για να πετύχει τα πιο πάνω, ο ΚΟΑΠ αναπτύχθηκε με εντατικούς ρυθμούς. Στελεχώθηκε ο Οργανισμός με 61 μόνιμους υπαλλήλους και αρκετούς εκτάκτους. Πραγματοποιήθηκαν επίσης επισκέψεις αντίστοιχων φορέων άλλων χωρών για σκοπούς ανταλλαγής εμπειριών, εκπαίδευσης και βελτίωσης των συστημάτων, ενώ εμπειρογνώμονες ειδικοί στο θέμα των Αγροτικών Πληρωμών, παρείχαν στον Οργανισμό συμβουλευτικές υπηρεσίες.
Ο ΚΟΑΠ φέτος έχει ήδη εξαγγείλει και εφαρμόζει για δεύτερο χρόνο το Σχέδιο Εκταρικών Επιδοτήσεων. Στα πλαίσια του εν λόγω Σχεδίου, ο Οργανισμός έχει εισαγάγει αρκετές καινοτομίες τόσο από πλευράς μορφής της αίτησης όσο από πλευράς της διαδικασίας επεξεργασίας της, οι οποίες έχουν απώτερο σκοπό τη διευκόλυνση του Κύπριου Αγρότη. Μερικές από τις καινοτομίες αυτές είναι η χρήση ηλεκτρονικών τρόπων διαβίβασης και εκτέλεσης εντολών πληρωμής απευθείας στους λογαριασμούς των δικαιούχων, η αποστολή αιτήσεων στη διεύθυνση του δικαιούχου με όλα τα στοιχεία προ-εκτυπωμένα και η δημιουργία μίας ενιαίας αίτησης, για όλες τις εκτάσεις που διαθέτει ο γεωργοκτηνοτρόφος και μπορούν να ενταχθούν είτε στο Σχέδιο Εκταρικών Επιδοτήσεων ή/και σε τέσσερα μέτρα του Σχεδίου Αγροτικής Ανάπτυξης.
Ποιες δυσκολίες αντιμετωπίζει ο Οργανισμός κατά την εκτέλεση του ρόλου του;
Η πρώτη μεγάλη δυσκολία μετά το διορισμό του Επιτρόπου και Βοηθού Επιτρόπου, ήταν η ίδρυση και λειτουργία του ΚΟΑΠ, σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Κατά την περίοδο αυτή, ο Οργανισμός αντιμετώπισε αρκετές δυσκολίες. Σήμερα, ο ΚΟΑΠ εφαρμόζει εξειδικευμένους και πολύπλοκους μηχανισμούς, που διασφαλίζουν ότι η διαχείριση των κονδυλίων γίνεται σύμφωνα με τους κανόνες που θέτει η ΕΕ. Η πρόκληση που έχει να αντιμετωπίσει ο Οργανισμός είναι η βελτιστοποίηση των συστημάτων αυτών, για αύξηση της παραγωγικότητας και της αποτελεσματικότητας. Αυτό γίνεται υπό την πίεση των αυστηρών προθεσμιών της Ε.Ε. Επιπρόσθετα, ως νεοσύστατος οργανισμός, παρουσιάζει αυξημένες ανάγκες χρηματοδότησης, πράγμα που δε συνάδει με τη λιτή πολιτική που εφαρμόζεται στα Δημοσιονομικά.
Ποιες διαδικασίες ακολουθούνται για την εξασφάλιση των κονδυλίων;
Η εκταμίευση κονδυλίων από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (ΕΓΤΠΕ), Τμήμα Εγγυήσεων, το χρηματοδοτικό μέσο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), βασίζεται σε ένα σύστημα προκαταβολών, όπως προνοείται στον Κανονισμό 1258/1999 του Συμβουλίου για τη Χρηματοδότηση της ΚΑΠ. Στα πλαίσια του συστήματος αυτού, τα κράτη μέλη καταβάλλουν τις πληρωμές από οικείους πόρους και ανακτούν προκαταβολές έναντι των δαπανών σε μηνιαία βάση.
Συνεπώς, ο Οργανισμός μεριμνά για την εξασφάλιση των απαραίτητων κονδυλίων από το Υπουργείο Οικονομικών για τη διενέργεια πληρωμών από Κοινοτικούς πόρους σύμφωνα με τον Κανονισμό άρθρο 5(1) μέχρι την ανάκτηση των προκαταβολών (δύο μήνες αργότερα) καθώς και για την έγκαιρη μεταφορά κονδυλίων για τη διενέργεια πληρωμών από εθνικούς πόρους κατόπιν σχετικής άδειας από την ΕΕ.
Για την ανάκτηση των ποσών που καταβάλλονται από εθνικούς πόρους στα πλαίσια του ΕΓΤΠΕ, Τμήμα Εγγυήσεων, ο ΚΟΑΠ υποβάλλει, σε τακτά χρονικά διαστήματα, σε εβδομαδιαία και μηνιαία βάση, αναφορές στην ΕΕ σύμφωνα με τον Κανονισμό 296/1996 της Επιτροπής για τα στοιχεία που πρέπει να διαβιβάζουν τα κράτη μέλη και για τη μηνιαία ανάληψη των δαπανών που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο του ΕΓΤΠΕ, Τμήμα Εγγυήσεων με τις οποίες κοινοποιούνται οι συνολικές δαπάνες του μήνα με εξηγήσεις που αφορούν αποκλίσεις από τις προβλεπόμενες δαπάνες. Η διαδικασία της υποβολής των μηνιαίων αναφορών τηρείται από τον Ιούνιο 2004 οπόταν δηλώθηκαν για πρώτη φορά μηδενικές δαπάνες για το μήνα Μάιο 2004.
Πόσα κονδύλια αναμένετε να εισρεύσουν για το τρέχον έτος και πόσα εισέρρευσαν κατά το προηγούμενο έτος με την ένταξή μας στην ΕΕ;
Οι πληρωμές σε δικαιούχους καταβάλλονται από το Ταμείο Πληρωμών του Οργανισμού, το οποίο καλύπτει τις εκταρικές ενισχύσεις, τα διάφορα παρεμβατικά μέτρα, τις χρηματοδοτήσεις για την Αγροτική Ανάπτυξη και όλες τις εθνικές συμπληρωματικές ενισχύσεις και πληρωμές. Η χρηματοδότηση του Ταμείου Πληρωμών γίνεται από κονδύλια της Ε.Ε. και από κρατικές χορηγίες.
Στον πιο πάνω Πίνακα φαίνονται τα ποσά που με βάση τη συνθήκη προσχώρησης της Κύπρου, έχουν δεσμευθεί για διοχέτευση μέσω του ΚΟΑΠ τα επόμενα τρία χρόνια. Ειδικότερα, η Ε.Ε. θα καταβάλει τον πρώτο χρόνο της ένταξης 25% των Εκταρικών Επιδοτήσεων και θα αυξάνει αρχικώς κατά 5% αυτό το ποσό τα επόμενα χρόνια και ακολούθως κατά 10% μέχρι το 2013, ενώ θα μειώνεται αντίστοιχα το ποσό που θα συνεισφέρει η Κύπρος.
Ποια διαδικασία ακολουθείται από τον ΟΑΠ για την κατανομή στους δικαιούχους γεωργοκτηνοτρόφους;
Για να μπορέσει μια πληρωμή να καταβληθεί σε δικαιούχο η σχετική αίτηση θα πρέπει να περάσει διαδοχικά μέσα από τρία ανεξάρτητα στάδια επεξεργασίας και ελέγχου.
Στο πρώτο στάδιο, υποβάλλεται η αίτηση η οποία αφού ελεγχθεί σχολαστικά, μέσω στοιχείων που διαθέτει ο ΚΟΑΠ και με επιτόπιους ελέγχους εξασφαλίζει την Έγκριση της Πληρωμής. Στο δεύτερο στάδιο, ελέγχεται ότι έχουν ακολουθηθεί πλήρως όλες οι διαδικασίες και εκδίδεται εντολή προς την τράπεζα (του δικαιούχου) για την Εκτέλεση της Πληρωμής. Στο τρίτο στάδιο, όλες οι πληρωμές αποτυπώνονται σε συγκεντρωτικές καταστάσεις του ΚΟΑΠ για σκοπούς Τήρησης και Εκκαθάρισης Λογαριασμών και υποβάλλονται στις Βρυξέλλες για εξασφάλιση και μεταφορά των κονδυλίων στην Κύπρο.
Πόσο καλά ενημερωμένος είναι ο γεωργοκτηνοτροφικός κλάδος ή μήπως υπάρχει έλλειψη ενημέρωσης;
Λόγω του ότι ο ΚΟΑΠ βρίσκεται ακόμη σε νηπιακή ηλικία από πλευράς ύπαρξής του στην Κύπρο, σίγουρα ο κύπριος αγρότης έχει ακόμη περιθώρια για πληρέστερη σχετική ενημέρωση. Ο αγρότης δύναται να ενημερωθεί για τα μέτρα και τις δραστηριότητες για τις οποίες ο ίδιος δικαιούται επιχορήγηση αλλά και τις υποχρεώσεις που συνεπάγονται.
Ο Οργανισμός δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην εξυπηρέτηση του αγροτικού μας κόσμου και του κοινού, με αμεσότητα και πληρότητα, όσο το δυνατό πιο κοντά στην περιοχή που δραστηριοποιείται. Για το λόγο αυτό, εκτός από τα Κεντρικά Γραφεία του Οργανισμού που στεγάζονται στη Λευκωσία, έχει λειτουργήσει και Επαρχιακά Γραφεία που βρίσκονται στη Λευκωσία, Λεμεσό, Λάρνακα, Πάφο, Πιτσιλιά και Αμμόχωστο.
Ακόμη ο Οργανισμός, για το σκοπό αυτό, έχει δημιουργήσει το Κέντρο Εξυπηρέτησης του Πολίτη (ΚΕΠ). Από το ΚΕΠ, ο αγρότης μπορεί να προμηθευτεί έντυπο υλικό σχετικά με τις δραστηριότητες του ΚΟΑΠ και ενημερωτικό υλικό, έντυπα αιτήσεων και οδηγίες συμπλήρωσης, για τα μέτρα στα οποία ενδιαφέρεται να συμμετάσχει. Επίσης στο ΚΕΠ, λειτουργεί η Γραμμή Εξυπηρέτησης του Πολίτη, 77771999, μέσω της οποίας μπορεί να πάρει πληροφορίες σχετικά με την εφαρμογή των μέτρων. Επιπρόσθετα, ο ΚΟΑΠ έχει δημιουργήσει την επίσημη ιστοσελίδα του Οργανισμού (www.capo.gov.cy), την οποία αναβαθμίζει συνεχώς.
Για την ενημέρωση του Πολίτη για τα μέτρα, πραγματοποιούνται επίσης ενημερωτικές εκστρατείες, οι οποίες περιλαμβάνουν ανακοινώσεις στον εγχώριο τύπο, ραδιόφωνο και τηλεόραση, και ενημερωτικές περιφερειακές παρουσιάσεις σε αγροτικά κέντρα. Επιπρόσθετα, καθ’όλη τη διάρκεια του χρόνου, ο Οργανισμός είναι χορηγός του Τηλεοπτικού Προγράμματος ‘Η Ύπαιθρος’ στο οποίο ανακοινώνονται και συζητιούνται τρέχοντα θέματα του ΚΟΑΠ, και δημοσιεύει συνεντεύξεις και άρθρα για θέματα που αφορούν τον Οργανισμό, στον τύπο και στο περιοδικό ‘Αγρότης’.
Κύριε Πετρίδη, πως απαντάτε στις επικρίσεις που ακούγονται κατά καιρούς και από ορισμένες πλευρές, κυρίως από γεωργοκτηνοτρόφους, ότι η ένταξη στην Ε.Ε. ουσιαστικά θα οδηγήσει σε αφανισμό των κλάδων της γεωργοκτηνοτροφίας μας;
Από τη δημιουργία της, η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα εξεδήλωσε ενδιαφέρον και στήριξε την αγροτική οικονομία της. Σήμερα, η Ε.Ε. δαπανά κάθε χρόνο τεράστια κονδύλια για στήριξη και ενθάρρυνση του πολυσύνθετου ρόλου της υπαίθρου, που απορροφούν σχεδόν το 50% του Κοινοτικού Προϋπολογισμού. Η Ευρωπαϊκή Ένωση στηρίζει, μέσω της ΚΑΠ, με πολλά μέτρα και δραστηριότητες τόσο τις αγορές γεωργικών προϊόντων και τα εισοδήματα από τη γεωργία όσο και την αναδιάρθρωση και ανάπτυξη του τομέα σε νέες κατευθύνσεις και προσανατολισμούς όπως η προστασία του περιβάλλοντος, η ενδυνάμωση της κοινωνικοοικονομικής βάσης στην ύπαιθρο, η ασφάλεια στα τρόφιμα, η δημιουργία εναλλακτικών ευκαιριών απασχόλησης στην ύπαιθρο και η προστασία και διατήρηση της πολιτισμικής κληρονομιάς.
Τελειώνοντας, πιστεύω ότι με την ένταξή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το μέλλον του γεωργικού τομέα θα είναι καλύτερο από το να μην εντασσόμεθα στην Ευρωπαϊκή Οικογένεια.
Κύριε Πετρίδη, να υποθέσουμε ότι η προηγούμενη θητεία σας ως Υπουργός Γεωργίας και γενικά οι εμπειρίες σας σε αγροτικά θέματα αποτέλεσαν και τα κριτήρια για το διορισμό σας στη θέση του Επιτρόπου του ΚΟΑΠ;
Εκείνο το οποίο θέλω να πω είναι ότι τα κριτήρια για το διορισμό μου, τέθηκαν από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Το αν με βοήθησε η προηγούμενη επαγγελματική μου πορεία, τότε ναι, μπορώ να το πω αυτό. Όμως ο πρώτος παράγοντας που με βοήθησε, πιστεύω ότι είναι η καταγωγή μου. Προέρχομαι από γεωργική οικογένεια και γνωρίζω πολύ καλά τη ψυχολογία του αγρότη, δηλαδή τι είναι εκείνο που ζητάει ο αγρότης και πως πρέπει να τον αντιμετωπίζουμε.
Το δεύτερο, είναι ότι από τη θέση του Βοηθού Εφόρου του Συνεργατισμού όπου για δέκα χρόνια είχα άμεση επαφή με τους αγρότες, τις συνεταιριστικές εταιρείες και στη συνέχεια η θητεία μου ως Υπουργού Γεωργίας και μέσα στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων αυτών ως Υπουργού, μια σοβαρότατη δραστηριότητα που είχα ήταν η ανάπτυξη δομημένου διαλόγου προενταξιακά με την Ε.Ε. και όπως είναι φυσικό γνωρίζω όλα τα σχέδια γεωργικής ανάπτυξης, την πολιτική που ακολουθείται αφενός και κυρίως έχω θέση και άποψη πάνω σε αγροτικά θέματα. Έτσι, ερχόμενος εδώ δε χρειάσθηκα οποιαδήποτε επιμόρφωση ή προσπάθεια για να καταλάβω τι σημαίνει αγροτική ανάπτυξη, τι σημαίνουν σχέδια δράσης για τη γεωργία, και μου ήταν πολύ εύκολο να αντιληφθώ τι χρειάζεται αυτός ο Οργανισμός. Ελπίζω ότι την επόμενη χρονιά ή ακόμη και το επόμενο εξάμηνο, θα φανούν τα αποτελέσματα αυτής της εργασίας και του έργου που επιτελεί ο ΚΟΑΠ και που αφορούν την εξυπηρέτηση του γεωργού.
Δηλαδή κύριε Πετρίδη να πούμε ότι είστε ‘ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη θέση’. Έτσι είναι κύριε Πετρίδη;
Πιστεύω ότι μπορώ να ανταποκριθώ στις απαιτήσεις της... καρέκλας αυτής, από την οποία οι Βρυξέλλες έχουν πολλές απαιτήσεις. Επειδή όμως ως Υπουργός προηγουμένως επισκεπτόμουν την Ε.Ε., γνωρίζω τους θεσμούς, πρόσωπα και πράγματα και για αυτό πιστεύω ότι θα πετύχω στο έργο μου.
Και μια τελευταία ερώτηση κύριε Πετρίδη. Πρόσφατα πραγματοποιήθηκε στο Λουξεμβούργο το 18ο Συνέδριο των Διευθυντών των Ευρωπαϊκών Οργανισμών Αγροτικών Πληρωμών στο οποίο συμμετείχε και ο ΚΟΑΠ. Ποια θέματα απασχόλησαν τους συνέδρους και ποια τα συμπεράσματα που εξήχθησαν από τις εργασίες του Συνεδρίου;
Το συνέδριο αυτό, που πραγματοποιείται δύο φορές το χρόνο στο πλαίσιο της εκάστοτε προεδρίας της Ε.Ε., αποτελεί ένα ανεπίσημο ‘φόρουμ’ για ανταλλαγή εμπειριών και απόψεων μεταξύ των Οργανισμών Πληρωμών των κρατών μελών της Ε.Ε. Στο πλαίσιο των εργασιών του Συνεδρίου, παρουσιάσθηκε το έργο του ΚΟΑΠ και ο ρόλος του στην εφαρμογή του Σχεδίου Αγροτικής Ανάπτυξης της Κύπρου, ενώ η αντιπροσωπεία του ΚΟΑΠ συμμετείχε επίσης σε τεχνικά εργαστήρια με θέμα το νέο Χρηματοδοτικό Κανονισμό για την Κοινή Αγροτική Πολιτική για την Προγραμματική Περίοδο 2007-2013 και τη διαδικασία εκκαθάρισης λογαριασμών. Έχουμε αποσπάσει πολύ κολακευτικά σχόλια για το έργο που έχουμε επιτελέσει σαν νεοσύστατος Οργανισμός, για τον τρόπο που έχει οργανωθεί και για την ταχύτητα που έχει οργανωθεί ο ΚΟΑΠ. Επιπλέον, οι αντιπροσωπείες των 25 κρατών μελών που συμμετείχαν στο Συνέδριο, ξεναγήθηκαν στο χωριό Schengen όπου υπογράφηκε η ομώνυμη συμφωνία.
|
| |
| |
| |