Φίλες και Φίλοι,
Είναι με ιδιαίτερη χαρά που σας καλωσορίζουμε στην πρώτη μας διάσκεψη από την ανάληψη των καθηκόντων μου ως Επίτροπος Αγροτικών Πληρωμών. Πρόθεση του Οργανισμού είναι όπως βρισκόμαστε σε συνεχή επαφή, επικοινωνία και συνεργασία προς προώθηση του κοινού μας στόχου που δεν είναι άλλος παρά η εξυπηρέτηση του αγροτικού κόσμου και ευρύτερα της αγροτικής οικονομίας.
Στο κέντρο της πολιτικής μας βρίσκεται ο Κύπριος αγρότης, που δίπλα του έχει ως συμπαραστάτη τον Οργανισμό Πληρωμών. Ο Οργανισμός είναι ταγμένος να παράσχει κάθε δυνατή και νόμιμη βοήθεια προς τον Κύπριο αγρότη ώστε ο στόχος της μηδενικής απώλειας Ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων να τύχει πλήρους εφαρμογής. Παράλληλα πρέπει να τονισθεί ότι το βασικό μέλημα του Οργανισμού είναι οι Έγκυρες και Έγκαιρες πληρωμές. Κανένα ευρώ δεν πρέπει να απολεσθεί από τους Κοινοτικούς Πόρους και οπωσδήποτε η διάθεση του πρέπει να μεγιστοποιεί την ανάπτυξη της υπαίθρου και του αγροτικού κόσμου. Η στοχευμένη παραχώρηση των αγροτικών επιδοτήσεων είναι αυτή που θα επιφέρει το καλύτερο αποτέλεσμα για την ανάπτυξη της υπαίθρου και ευρύτερα της Κυπριακής οικονομίας. Η ορθολογική ανάπτυξη της αγροτικής οικονομίας, έχουμε την πεποίθηση ότι θα συμβάλει στην ανάπτυξη της ευρύτερης οικονομίας του τόπου. Αυτό μας δίνει δύναμη να μη φειδόμαστε κόπου και προσπάθειας ώστε ο στόχος αυτός να υλοποιηθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Όπως γνωρίζετε η Κοινή Αγροτική Πολιτική που καθορίζεται σε Ευρωπαϊκό επίπεδο έχει πάρει την τελική της μορφή κατά το έτος 2015 και θα τύχει εφαρμογής μέχρι και το έτος 2020. Ο Οργανισμός συνέβαλε στη διαμόρφωση της πολιτικής αυτής με αντίστοιχες εισηγήσεις και παρεμβάσεις. Γνώμονας του ήταν η προώθηση των συμφερόντων και ιδιαιτεροτήτων της Κυπριακής αγροτικής οικονομίας.
Στα πλαίσια της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, η Κύπρος έχει καταφέρει να εξασφαλίσει περίπου το ποσό των €245 εκατομμυρίων για σκοπούς του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης που θα τύχει εφαρμογής από το έτος 2015 μέχρι και το έτος 2020. Για την ίδια περίοδο η Κύπρος έχει εξασφαλίσει, υπό μορφή άμεσων ενισχύσεων, ποσό πέραν των €300 εκατομμυρίων. Συνολικά, μέχρι το έτος 2020 θα παραχωρηθούν ποσά προς τον αγροτικό κόσμο ύψους που θα ξεπεράσουν τα €545 εκατομμύρια.
Ο Οργανισμός από της ιδρύσεως του μέχρι σήμερα έχει παραχωρήσει ποσά που ξεπερνούν το 1 δισεκατομμύριο 318 εκατομμύρια ευρώ και μόνο τα τελευταία δύο χρόνια οι επιδοτήσεις που έχει παραχωρήσει ξεπερνούν τα 175 εκατομμύρια. Να σημειωθεί ότι πριν την ανάληψη της προεδρίας από την Κυβέρνηση Αναστασιάδη, το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης είχε τεθεί σε κατάσταση παγοποίησης λόγω μη διαθέσιμων εθνικών πόρων. Με την ανάληψη της προεδρίας από τη νέα κυβέρνηση το πρόγραμμα επανήλθε σε κατάσταση λειτουργίας και τα ποσά που έχουν παραχωρηθεί μέχρι σήμερα από την 1/3/2013 έχουν ξεπεράσει τα €220 εκατομμύρια.
Τα μεγέθη είναι τέτοια που καταφανώς η συνεισφορά των αγροτικών επιδοτήσεων στην ευρύτερη οικονομία του τόπου καθίσταται πρωταρχικής σημασίας. Συνεπώς η πρόκληση για τον Οργανισμό και το αίσθημα ευθύνης είναι πολύ μεγάλο.
Μόλις πρόσφατα, στις 3 Δεκεμβρίου 2015, έτυχε έγκρισης το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης της Κύπρου από τις αρμόδιες αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αναμένεται ότι άμεσα θα τεθεί σε εφαρμογή και τα πρώτα Μέτρα θα προκηρυχτούν τους πρώτους μήνες του 2016. Οι ενδιαφερόμενοι γεωργοί θα πρέπει να παραμείνουν προσεκτικοί στις ανακοινώσεις του Οργανισμού και της Διαχειριστικής Αρχής του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης ώστε να προετοιμαστούν καλύτερα στην υποβολή των αιτήσεων τους στα Μέτρα που πρόκειται να προκηρυχθούν (Κέντρο Ενημέρωσης του Αγρότη – 12 Περιφερειακές Συγκεντρώσεις Παγκύπρια). Οι εργασίες που πρέπει να γίνουν, από πλευράς του Οργανισμού, είναι αρκετά χρονοβόρες και ειδικότερα η προετοιμασία των μηχανογραφικών συστημάτων τα οποία θα χειρίζονται τις αιτήσεις αυτές. Ο ΚΟΑΠ στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων του καταβάλλει μεγάλη προσπάθεια ούτως ώστε να μην υπάρξει καθυστέρηση στις προκηρύξεις και να υλοποιηθούν τα Μέτρα ομαλά και προς όφελος του αγροτικού μας κόσμου.
Θα πρέπει να τονισθεί επίσης ότι η Κύπρος με τη σωστή απόφαση του Υπουργείου Γεωργίας, με ίδια ευθύνη του Κράτους έχει προκηρύξει τα αγροπεριβαλλοντικά Μέτρα και το Μέτρο της βιολογικής γεωργίας ώστε οι Κύπριοι αγρότες να επωφεληθούν των αντίστοιχων επιδοτήσεων για το έτος 2015. Στα πλαίσια των Μέτρων αυτών, μπόρεσαν και συμμετείχαν, περίπου 15 χιλιάδες γεωργοί, ενώ στο Μέτρο των μειονεκτικών περιοχών συμμετείχαν περίπου 28.000 Κύπριοι αγρότες.
Σχετικά με τον προγραμματισμό της καταβολής των ενισχύσεων, θέλω να είμαι ιδιαίτερα σαφής, ότι εκείνο που προέχει είναι η εγκυρότητα στην παραχώρηση τους. Ιδιαίτερη προσπάθεια καταβάλλεται από τον Οργανισμό, και η προσπάθεια αυτή θα ενταθεί στα επόμενα χρόνια ώστε ούτε ένα ευρώ να μην καταλήγει σε τσέπες κάποιου που δεν το δικαιούται. Η Ευρωπαϊκή αλλά και η Εθνική νομοθεσία καθορίζουν μια σειρά από περιορισμούς και υποχρεώσεις που πρέπει να τηρούνται ώστε μέσα από τις επιδοτήσεις να εξυπηρετείται η πραγματική αγροτική οικονομία, το περιβάλλον και εν γένει η αειφόρος ανάπτυξη της υπαίθρου. Ο Οργανισμός δεν θα αποκλίνει το παραμικρό από το στόχο αυτό. Όλες οι επιδοτήσεις θα παραχωρούνται μετά από εξονυχιστικούς ελέγχους προς επιβεβαίωση της τήρησης των Ευρωπαϊκών απαιτήσεων. Οι απαιτήσεις αυτές θα πρέπει να τηρούνται από όλους ανεξαιρέτως τους γεωργούς και θέλω να τονίσω ότι δεν έχει σημασία πόσο μεγάλος ή μικρός είναι ο κάθε γεωργός ή ποια η κοινωνική του θέση ή ποια η κομματική του προέλευση. Η ισότητα όλων των γεωργών έναντι του Οργανισμού είναι «εκ των ων ουκ άνευ». Για μας δεν υπάρχουν «κόκκινοι», «μπλε» ή «πράσινοι» γεωργοί.
Η παραχώρηση των εκταρικών επιδοτήσεων θα ξεκινήσει εντός του Ιανουαρίου 2016 και θα συνεχιστεί η καταβολή τους μέχρι και τον Μάρτιο του 2016. Θα παραχωρηθούν περίπου €50 εκατομμύρια σε περίπου 34.000 αγρότες. Την ίδια περίοδο θα παραχωρηθούν οι επιδοτήσεις μειονεκτικών περιοχών που όπως ανάφερα πιο πάνω αφορά περί τις 28.000 αγρότες που θα λάβουν περίπου €8,5 εκατομμύρια. Ο πιο πάνω προγραμματισμός, αναμένεται ότι στα επόμενα χρόνια θα τύχει βελτίωσης και ο λόγος που φέτος ο Οργανισμός δεν είναι σε θέση να παραχωρήσει πιο νωρίς τις επιδοτήσεις είναι το γεγονός της αναμόρφωσης της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής που επέφερε σωρεία αλλαγών στο κεφάλαιο των Άμεσων Πληρωμών. Οι αλλαγές αυτές απαίτησαν τεράστιο έργο από πλευράς του Οργανισμού ώστε να ενσωματωθούν στα συστήματα του.
Όσον αφορά τις κεφαλικές επιδοτήσεις, δηλαδή τις επιδοτήσεις για την αιγοπροβατροτροφία και την παραγωγή αιγοπρόβιου γάλακτος που αφορούν περίπου 3.000 κτηνοτρόφους, ο Οργανισμός μελετά κάποια θέματα που έχουν προκύψει και από την πρόσφατη διμερή συνάντηση του Οργανισμού με τις Ελεγκτικές Αρχές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και καταβάλλονται προσπάθειες να ξεκινήσει η παραχώρηση τους περί τα τέλη αυτού του μήνα και θα καταβληθούν σε όλους εντός του Ιανουαρίου 2016. Το συνολικό ποσό που θα παραχωρηθεί θα ανέλθει περίπου στα €3,5 εκατομμύρια. Στο σημείο αυτό και πάλι θέλω να τονίσω την υποχρέωση όλων των κτηνοτρόφων να διενεργούν τις υποχρεώσεις τους όπως αυτές προκύπτουν από τους Ευρωπαϊκούς Κανονισμούς. Μέλημα όλων μας και πρώτιστα των ίδιων των κτηνοτρόφων θα πρέπει να είναι η πιστή τήρηση των κανόνων αυτών, διότι αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για να επιτευχθεί μεγιστοποίηση των παρεχόμενων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιδοτήσεων. Διαφορετικά το μόνο που επιτυγχάνουμε είναι, από την μια πόρτα, να παραχωρούνται επιδοτήσεις στους αγρότες και από την άλλη πόρτα να επιστρέφονται λεφτά από το Κράτος προς την Ευρωπαϊκή Ένωση λόγω λανθασμένων επιδοτήσεων. Γνωρίζω ότι αριθμός κτηνοτρόφων αναμένει με μεγάλη αγωνία τις δικαιούμενες τους επιδοτήσεις. Θέλω να θυμίσω και να παρακαλέσω τους επηρεαζόμενους να επισπεύσουν την απογραφή της εκμετάλλευσης τους και προς τούτο την ενημέρωση των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών.
Οι επιδοτήσεις των αγροπεριβαλλοντικών Μέτρων, που αφορούν περίπου 15.000 γεωργούς, θα καταβληθούν περί τον Μάιο του 2015, ενώ λίγο αργότερα θα καταβληθεί και η επιδότηση βιολογικής γεωργίας. Συνολικά, αναμένεται ότι θα παραχωρηθούν περί τα €10 εκατομμύρια.
Εν κατακλείδι, κατά το έτος 2016 θα παραχωρηθούν αγροτικές επιδοτήσεις ύψους περί τα €100 εκατομμύρια σε περίπου 40.000 γεωργοκτηνοτρόφους.
Πολύς λόγος έχει γίνει τελευταίως σε σχέση με την ανεξαρτησία ή μη του Οργανισμού Αγροτικών Πληρωμών. Θέλω να ξεκαθαρίσω με τον πιο εμφαντικό τρόπο ότι απόφαση της παρούσας Κυβέρνησης (αλλά και όλων των κομμάτων του τόπου), είναι όπως ο Οργανισμός παραμείνει ανεξάρτητος, μακριά από οποιεσδήποτε σκοπιμότητες ή αγκυλώσεις και επιτελέσει το έργο του ανεπηρέαστος από παρεμβάσεις όποιας φύσεως. Σχετικά με την άρση των Αναδοχών, ο Οργανισμός βρίσκεται σε στενή συνεργασία με όλους τους Αναδόχους και έχει προγραμματιστεί η άρση αριθμού Αναδοχών, πάντα σε συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς. Έχει ήδη αρθεί η Αναδοχή σε περίπου 20 Μέτρα και ο Οργανισμός θα καταρτίσει προγραμματισμό για άρση πρόσθετων Μέτρων κατά τα επόμενα έτη. Η ευθύνη και ο όγκος εργασίας που εναποτίθεται στους ώμους του Οργανισμού είναι τεράστιος, όμως υπάρχει διάθεση για σκληρή δουλειά και αισιοδοξία ότι εν τέλει ο Οργανισμός θα τα καταφέρει και σε αυτή του τη δοκιμασία.
Ήδη ο Οργανισμός και λόγω και της άρσης των Αναδοχών, έχει προχωρήσει σε αναδόμηση των υπηρεσιών του και της δομής του, προς επίτευξη μεγαλύτερης αποδοτικότητας, ευελιξίας και παραγωγής ποιοτικότερου έργου. Η νέα δομή τέθηκε σε άμεση εφαρμογή και όπου τυχόν απαιτηθεί θα γίνουν πρόσθετες αναδιατάξεις των δυνάμεων του Οργανισμού ώστε ο αγροτικός κόσμος και εν γένει η Κυπριακή κοινωνία να λαμβάνει τις καλύτερες δυνατές υπηρεσίες στην ώρα τους.
Τέλος, θέλω να σας ευχαριστήσω για την εδώ παρουσία σας. Ο Οργανισμός και εγώ προσωπικά προσδίδουμε μεγάλη σημασία στη δική σας συνεργασία. Θεωρώ ότι η προσπάθεια είναι κοινή, ότι μοιραζόμαστε τις ίδιες ανησυχίες. Προσδοκώ ότι μέσα από μια καλή και υγιή συνεργασία τα οφέλη θα είναι πολλά και ότι θα καταστεί εφικτή η υλοποίηση του οράματος μας δηλαδή η ανάπτυξη της αγροτικής οικονομίας και της υπαίθρου ευρύτερα.
Και πάλι σας ευχαριστώ θερμά.
Τίμης Ευθυμίου
Επίτροπος