Δημοσιογραφική Διάσκεψη - 22 Φεβρουαρίου, 2005
Ομιλία κ. Κώστα Πετρίδη, Επιτρόπου Κυπριακού Οργανισμού Αγροτικών Πληρωμών
Το 2004 αποτέλεσε ορόσημο στη σύγχρονη ιστορία της Κύπρου αφού από την 1η Μαΐου, μετά από πολύχρονες προσπάθειες οι οποίες εντατικοποιήθηκαν τον τελευταίο καιρό, είμαστε πλέον ισότιμο μέλος της διευρυμένης Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στα πλαίσια της προετοιμασίας της Κύπρου για την ένταξή της στην ΕΕ, ψηφίστηκε στις 27 Ιουνίου 2003 από τη Βουλή των Αντιπροσώπων ο Νόμος 64(Ι)/2003 με τίτλο " Ο Περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας του Οργανισμού Αγροτικών Πληρωμών καθώς και άλλων Συναφών Θεμάτων Νόμος." Ο Νόμος αυτός αποτέλεσε το εναρκτήριο έναυσμα που έθεσε θεσμικά, τα θεμέλια για την ίδρυση, μετά από αρκετή καθυστέρηση, του "Κυπριακού Οργανισμού Αγροτικών Πληρωμών."
Κύριον καθήκον του Κυπριακού Οργανισμού Αγροτικών Πληρωμών (ΚΟΑΠ) αποτελεί η εκταμίευση και η διαχείριση των κονδυλίων που δικαιούται η Κύπρος με την ένταξη της στην ΕΕ. Μέσω των πληρωμών που καταβάλλει εφαρμόζει την Κοινή Αγροτική Πολιτική.
Τον Σεπτέμβριο του 2003, διορίστηκαν από το Υπουργικό Συμβούλιο, με εξαετή θητεία, οι επικεφαλείς του ΚΟΑΠ, ο Επίτροπος Αγροτικών Πληρωμών και ο Βοηθός Επίτροπος Αγροτικών Πληρωμών.
Με βάση το Νόμο, προτού ο ΚΟΑΠ αρχίσει τη λειτουργία του, έπρεπε να διαπιστευθεί από τον Υπουργό Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, τον οποίο ο νόμος ορίζει ως Αρμόδια Αρχή Διαπίστευσης. Η πράξη διαπίστευσης εκδίδεται μόνο όταν η Αρμόδια Αρχή βεβαιωθεί ότι ο Οργανισμός ιδρύθηκε, στελεχώθηκε και λειτουργεί παρέχοντας ικανοποιητικές εγγυήσεις για την τήρηση μιας σειράς από κριτήρια που αναφέρονται ειδικότερα στην τήρηση ελεγκτικών και λογιστικών προτύπων και στην υιοθέτηση αυστηρών συστημάτων και διαδικασιών που διασφαλίζουν τη νομιμότητα, την κανονικότητα, την ακρίβεια, τη σαφήνεια και τη διαφάνεια των πληρωμών ως αυτά καθορίζονται στους σχετικούς κανονισμούς της Ε.Ε.
Άμεσος στόχος, με οδηγίες του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας κ.κ. Τάσσου Παπαδόπουλου, ήταν να διαπιστευθεί ο Οργανισμός στις 27 Φεβρουαρίου 2004. Ο ΚΟΑΠ όμως αποτελεί αυτόνομο οργανισμό του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Συνεπώς, είναι υποχρεωμένος να ακολουθήσει τις γενικότερες κρατικές διαδικασίες ως οι υπόλοιποι δημόσιοι φορείς. Αυτό λειτουργούσε ως ανασταλτικός παράγοντας για να επιτευχθεί η διαπίστευση στο στενό χρονικό περιθώριο που είχε τεθεί. Αξίζει να σημειωθεί επίσης, ότι ο Οργανισμός εργοδοτούσε μόνο εποχιακό προσωπικό εκείνη τη χρονική περίοδο.
Κάτω από αυτές τις συνθήκες, στις 12 Δεκεμβρίου του 2003, ψηφίστηκε συμπληρωματικό νομικό πλαίσιο, το οποίο παρείχε στον Οργανισμό σημαντική ευελιξία για περίοδο έξι μηνών. Αυτοσκοπός ήταν, ο ΚΟΑΠ να μπορεί να εργαστεί γρήγορα και αποτελεσματικά, ανταποκρινόμενος στις αυστηρές προδιαγραφές και χρονικά πλαίσια που θέτει η Κοινότητα. Επιταχύνθηκαν έτσι οι διαδικασίες που αφορούσαν αγορά γραφειακού, μηχανολογικού, ηλεκτρολογικού και τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού, εξασφαλίστηκε λογισμικό, άρχισε η διαδικασία για πρόσληψη προσωπικού τόσο σε έκτακτη όσο και μόνιμη βάση, και άρχισαν να δημιουργούνται συστήματα και διαδικασίες που να διασφαλίζουν τις αυστηρές απαιτήσεις της ΕΕ.
Μετά από σκληρή εργασία και ομολογουμένως σε χρόνο ρεκόρ, επιτεύχθηκε η διαπίστευση του Οργανισμού στις 27 Φεβρουαρίου 2004, υπό όρους για ένα χρόνο.
Σήμερα, συμπληρώνοντας ένα χρόνο έντονης και εντατικής εργασίας, αρχίζοντας από τον Υπουργό Γεωργίας Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, ως Αρμόδια Αρχή Διαπίστευσης και πλαισιούμενος από την Συμβουλευτική Επιτροπή Διαπίστευσης, τους εξωτερικούς μας Ελεγκτές και εμένα προσωπικά, είμαστε όλοι στην ευχάριστη θέση να σας διαβεβαιώσουμε ότι ο Κυπριακός Οργανισμός Αγροτικών Πληρωμών έχει εκπληρώσει και ικανοποιήσει όλους τους όρους που τέθηκαν για την πλήρη διαπίστευσή του.
Το 2004, ο Κυπριακός Οργανισμός Αγροτικών Πληρωμών, έθεσε σε εφαρμογή σχεδόν όλα τα μέτρα άμεσων ενισχύσεων, τα μέτρα του Σχεδίου Αγροτικής Ανάπτυξης και των κοινών οργανώσεων της αγοράς. Η εξαγγελία βασίστηκε σε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα που καθορίσθηκε σύμφωνα με τους κανονισμούς της Ε.Ε. Το συνολικό ποσό που δεσμεύτηκε για το 2004 ανέρχεται στα £68,1 εκ. Για το σκοπό αυτό, ο Οργανισμός παρέλαβε περίπου 67.000 αιτήσεις εκ των οποίων περίπου οι 39.000 αφορούσαν το Σχέδιο Εκταρικών Επιδοτήσεων που εφαρμόστηκε αποκλειστικά από τον ΚΟΑΠ. Τις αιτήσεις αυτές, ο Οργανισμός τις εξέτασε και ακολούθως προχώρησε στους ενδεδειγμένους διοικητικούς ελέγχους. Διενήργησε επίσης επιτόπιους ελέγχους σε επιλεχθείσες αιτήσεις. Οι επιτόπιοι έλεγχοι πραγματοποιήθηκαν σε γεωργικά τεμάχια σύμφωνα με κριτήρια αντιπροσωπευτικότητας, ειδικά κριτήρια και κριτήρια ανάλυσης κινδύνου. Επιθεωρήθηκαν 297.000 δεκάρια γεωργικής γης. Ακολούθως ο Οργανισμός, προχώρησε στη διενέργεια πληρωμών από τις αρχές Δεκεμβρίου του 2004, για τις εκταρικές επιδοτήσεις, οι οποίες χρηματοδοτούνται από κοινοτικούς και εθνικούς πόρους. Μέχρι το τέλος του ημερολογιακού έτους 2004, πραγματοποιήθηκαν πληρωμές σε δικαιούχους, συνολικού ύψους περίπου £3.000.000. Μέχρι σήμερα έχει πληρωθεί ποσό ύψους πέραν των £9.000.000. Επιπρόσθετα, έγιναν πληρωμές για τις κεφαλικές επιδοτήσεις, από εθνικούς πόρους. Έχει πληρωθεί ποσό £8.000.000 περίπου για τις κεφαλικές επιδοτήσεις αιγοπροβάτων και ποσό £2.000.000 περίπου για τις κεφαλικές επιδοτήσεις βοοειδών και για τις ενισχύσεις των ποσοστώσεων του αγελαδινού γάλακτος. Επίσης έχουν γίνει πληρωμές εξαγωγικών επιστροφών, οι οποίες χρηματοδοτούνται από κοινοτικά κονδύλια.
Για να πετύχει τα πιο πάνω, ο Οργανισμός αναπτύχθηκε με εντατικούς ρυθμούς. Αρχικώς, ο ΚΟΑΠ λειτουργούσε εξολοκλήρου με συμβούλους. Το Τμήμα Διοίκησης, μέσα από διαδικασία εξετάσεων και προσωπικών συνεντεύξεων, αφού χειρίστηκε 3.500 αιτήσεις, στελέχωσε τον Οργανισμό με 61 μόνιμους υπαλλήλους και αρκετούς εκτάκτους. Οι έκτακτοι υπάλληλοι εργοδοτήθηκαν σύμφωνα με εποχιακές ανάγκες του ΚΟΑΠ. Το Τμήμα Πληροφορικής, ανάπτυξε όλα τα συστήματα λογισμικού και υλισμικού ανάλογα με τις ανάγκες του Οργανισμού και ετοίμασε εγχειρίδια προδιαγραφών που καλύπτουν τόσο τη λογική όσο και τη φυσική ασφάλεια των εγκαταστάσεών του. Επίσης, κατά την διάρκεια του 2004, ο Οργανισμός δραστηριοποιήθηκε έντονα στον τομέα της εκπαίδευσης. Διοργανώθηκαν 24 ενδουπηρεσιακά προγράμματα, ενώ είχαμε 73 συμμετοχές από το ανθρώπινο δυναμικό του ΚΟΑΠ σε 31 εξωτερικά σεμινάρια. Διεξήχθησαν 10 διαγωνισμοί προσφορών με διαδικασία για αγορές πάνω των £5.000, συνολικής αξίας περίπου £220.000. Ακόμη, διεξήχθησαν γύρω στις 55 διαδικασίες για αγορές κάτω των £5.000, συνολικής αξίας περίπου £80.000.
Πραγματοποιήθηκαν επίσης επισκέψεις αντίστοιχων φορέων άλλων χωρών για σκοπούς ανταλλαγής εμπειριών, εκπαίδευσης και βελτίωσης των συστημάτων, ενώ εμπειρογνώμονες ειδικοί στο θέμα των Αγροτικών Πληρωμών, παρείχαν στον Οργανισμό συμβουλευτικές υπηρεσίες.
Ο Οργανισμός σήμερα εκτός από τον Επίτροπο και τον Βοηθό Επίτροπο, είναι οργανωμένος σε έξι τμήματα και τρεις υπηρεσίες με τέτοιο τρόπο, ώστε να διεκπεραιώνει αποδοτικά και αποτελεσματικά το έργο του.
Το Τμήμα Έγκρισης Πληρωμών είναι υπεύθυνο για την έγκριση των αιτημάτων πληρωμής και την εξουσιοδότηση για τα μέτρα ενίσχυσης που εφαρμόζει ο Οργανισμός. Oι αρμοδιότητες του Τμήματος περιλαμβάνουν την ετοιμασία όλων των απαραίτητων εντύπων, την παραλαβή των αιτημάτων πληρωμής, τον έλεγχο και επεξεργασία τους και τέλος την έγκριση τους πριν αυτές προωθηθούν για πληρωμή στο Τμήμα Εκτέλεσης Πληρωμών.
Οι αρμοδιότητες του Τμήματος Εκτέλεσης Πληρωμών περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων, την έκδοση εντολής στην τράπεζα ή την ετοιμασία και αποστολή επιταγών για την διενέργεια των πληρωμών στους δικαιούχους, την έγκαιρη εξασφάλιση των σχετικών κονδυλίων από εθνικούς πόρους για την διενέργεια πληρωμών και εξασφάλιση προκαταβολών από Κοινοτικούς πόρους όπως προνοούν οι σχετικοί κανονισμοί.
Το Τμήμα Λογιστηρίου, σε σχέση με τα άλλα τμήματα του ΚΟΑΠ, διακρίνεται για τον διπλό ρόλο που διαδραματίζει. Αφενός την τήρηση του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Προσανατολισμού και Εγγυήσεων και αφετέρου την τήρηση των λογαριασμών για τις λειτουργικές δαπάνες του Οργανισμού. Για το σκοπό αυτό ο ΚΟΑΠ διαθέτει δύο Ταμεία. Το Ταμείο Πληρωμών και το Ταμείο Λειτουργίας αντίστοιχα.
Το Τμήμα Διοίκησης και Ανθρώπινου Δυναμικού έχει ως αποστολή την ορθολογική διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού του Οργανισμού και τη διοικητική υποστήριξη των Τμημάτων του Οργανισμού μέσα από τη διαμόρφωση και εφαρμογή διαδικασιών και σε συνάρτηση με τους διαθέσιμους πόρους.
Το Τμήμα Πληροφορικής ασχολείται με τη μελέτη, την υλοποίηση, τη λειτουργία και την υποστήριξη συστημάτων πληροφορικής τα οποία διασφαλίζουν παραγωγικότητα, καλύτερο έλεγχο και ποιότητα μέσω της αυτοματοποίησης και της σύγχρονης τεχνολογίας.
Το Τμήμα Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου (ΟΣΔΕ), έχει θεσπιστεί για αποτελεσματικό και πλήρη έλεγχο των αιτήσεων ενίσχυσης. Είναι επιφορτισμένο με την ευθύνη της μηχανογραφημένης βάσης δεδομένων, το σύστημα αναγνώρισης των αγροτεμαχίων και το ολοκληρωμένο σύστημα ελέγχου για τους διοικητικούς ελέγχους και τις επιτόπιες επιθεωρήσεις.
Οι τρεις ανεξάρτητες υπηρεσίες του Οργανισμού είναι η Υπηρεσία Τεχνικού Ελέγχου, η Υπηρεσία Εσωτερικού Ελέγχου και η Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης, οι οποίες υποβοηθούν στην συνολική λειτουργία του Οργανισμού με βάση σχετικούς κανονισμούς της Ε.Ε.
Σημαντικότατο ρόλο στην όλη προσπάθεια διαπίστευσης, διαδραμάτισαν επίσης οι ανάδοχοι οργανισμοί/υπηρεσίες/τμήματα που συμπορεύθηκαν και συνεργάστηκαν στενότατα με τον ΚΟΑΠ. Σύμφωνα με τον Νόμο, ο Οργανισμός δύναται να κάνει αναδοχή, την έγκριση πληρωμών κάποιων μέτρων. Αυτό θεωρήθηκε μία καλή επιλογή για να αξιοποιηθεί η προηγούμενη πείρα τέτοιων φορέων σε συγκεκριμένα μέτρα, για να επιτευχθεί έτσι ταχύτερη και πιο εμπεριστατωμένη διεκπαιρέωση των διαδικασιών. Υπογράφηκαν συμφωνίες μεταξύ ΚΟΑΠ και ανάδοχων ως εξής: Τμήμα Γεωργίας, Τμήμα Δασών, Οργανισμός Κυπριακής Γαλακτοκομικής Βιομηχανίας, Συμβούλιο Αμπελοοινικών Προϊόντων, Υπουργείο Εμπορίου Βιομηχανίας και Τουρισμού, Τμήμα Τελωνείων και Επιτροπή Σιτηρών.
Ο Οργανισμός δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην εξυπηρέτηση του αγροτικού μας κόσμου και του κοινού, με αμεσότητα και πληρότητα, όσο το δυνατό πιο κοντά στην περιοχή που δραστηριοποιείται. Για το λόγο αυτό, εκτός από τα Κεντρικά Γραφεία του Οργανισμού που στεγάζονται στη Λευκωσία, έχει λειτουργήσει και Επαρχιακά Γραφεία. Τα Επαρχιακά Γραφεία του ΚΟΑΠ βρίσκονται στη Λευκωσία, Λεμεσό, Λάρνακα, Πάφο, Πιτσιλιά και σύντομα στο Παραλίμνι.
Ακόμη ο Οργανισμός, με στόχο την άμεση πληροφόρηση και εξυπηρέτηση του αγροτικού κόσμου, έχει δημιουργήσει το Κέντρο Εξυπηρέτησης του Πολίτη, ως επίσης και τη Γραμμή Εξυπηρέτησης. Στην επίτευξη του ίδιου στόχου συνέβαλε και η δημιουργία και συνεχής αναβάθμιση της ιστοσελίδας του Οργανισμού αλλά και οι ενημερωτικές συγκεντρώσεις σε αγροτικά κέντρα σε όλες τις επαρχίες.
Ο Οργανισμός όμως συνεχίζει να αγωνίζεται, αφενός σε κοινοτικό επίπεδο για τη σωστή διαχείριση των προϋπολογισμών και την ίση μεταχείριση των δικαιούχων, και αφετέρου σε εγχώριο επίπεδο για την έγκαιρη και αποτελεσματική εκταμίευση μέσα στα πολύ περιορισμένα χρονικά διαστήματα που προβλέπονται από τους σχετικούς κανονισμούς. Ο ΚΟΑΠ, με αίσθημα ευθύνης, αναλαμβάνει το ρόλο που του αναλογεί προς τον αγροτικό κόσμο.
Τον Οκτώβριο του 2004, οργάνωσε το Εργαστήρι Στρατηγικού Σχεδιασμού, με τον εμπειρογνώμονα και σύμβουλο του Οργανισμού κ. Guenther Maggeneder. Κατά τη διάρκεια του Εργαστηρίου διαμορφώθηκαν το Όραμα, η Αποστολή και οι στρατηγικοί στόχοι του ΚΟΑΠ για τα επόμενα τρία χρόνια, σχεδιάστηκε η κατάλληλη οργανωτική δομή και δημιουργήθηκε πρόγραμμα δράσης για το 2005, για την επίτευξη των στρατηγικών στόχων ως εξής:
Cost Effectiveness – Αποτελεσματικότητα κόστους
Accurate - Ακρίβεια
People Oriented – Προσανατολισμένος στους ανθρώπους
Organised Paying Agency - Οργάνωση
έτσι όπως διαγράφεται και από τα αρχικά του Οργανισμού.
Καθορίσθηκε ως Αποστολή του, να είναι ένας κατάλληλα οργανωμένος και αποτελεσματικός φορέας, με ύψιστο αίσθημα ευθύνης για ακριβείς και έγκαιρες πληρωμές στον αγροτικό μας κόσμο.
Το Όραμά του είναι να έχει σοβαρό εκτόπισμα και κύρος στην Κύπρο και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Μέρος του σχεδίου δράσης για την αποδοτική και αποτελεσματική επίτευξη των στόχων που τέθηκαν σε αυτό το Εργαστήρι, αποτελούν η ελαχιστοποίηση του μοναδιαίου κόστους, η εισαγωγή νέων μεθόδων εργασίας, η βελτίωση των δεξιοτήτων, η δημιουργία προγράμματος ανάπτυξης ανθρώπινου δυναμικού, η διασφάλιση της συνέχειας των υπηρεσιών, η ύπαρξη ξεκάθαρων ευθυνών, η συνεχής χρήση των εγχειριδίων, οι έγκαιρες και ακριβείς πληρωμές, η διασφάλιση της πλήρους γνώσης των κανονισμών, η βελτίωση της διαδικασίας εξυπηρέτησης του προσωπικού και των αιτητών, η προσφορά εκπαίδευσης σε όλα τα επίπεδα ως επίσης και η ακόμη μεγαλύτερη διαφάνεια των διαδικασιών.
Ως εκ τούτου, κλείνοντας, καλούμε τους αγρότες να μας παρασταθούν στο δύσκολο έργο που είχε να επιτελέσει ο Οργανισμός στο πρώτο αυτό στάδιο της λειτουργίας του. Εξάλλου, η Αποστολή και το Όραμα του ΚΟΑΠ, έχουν ως μοναδικό στόχο και σκοπό την εξυπηρέτηση και ευημερία του Κύπριου αγρότη στα πλαίσια της Ενιαίας Αγοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Δράττομαι της ευκαιρίας αυτής να ευχαριστήσω:
- Πρώτα και πάνω από όλα, Τον Εξοχότατο Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας κ.κ. Τάσσο Παπαδόπουλο για την αγάπη και το μεγάλο ενδιαφέρον που έδειξε, και συνεχίζει να επιδεικνύει μέχρι σήμερα, για τον ΚΟΑΠ. Το μεγάλο αυτό ενδιαφέρον και η όλη βοήθεια που μας πρόσφερε ήταν πηγή άντλησης δύναμης και κουράγιου για να κερδίσουμε το στοίχημα της ίδρυσης αυτού του φορέα, στα στενά χρονικά περιθώρια των τριών μηνών που μας παρέχονταν.
- Τον Υπουργό Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος κ. Τίμη Ευθυμίου και τους επιτελείς του, που είναι η Αρμόδια Αρχή Διαπίστευσης του Οργανισμού, για το σημαντικό ρόλο που διαδραμάτισε στην προσπάθεια αυτή.
- Τους Υπουργούς Οικονομικών κ. Μάρκο Κυπριανού και κ. Μάκη Κεραυνό και τους επιτελείς τους για την οικονομική βοήθεια και στήριξη που μας έχουν παράσχει. Χωρίς τη βοήθεια αυτή, σήμερα δεν θα επιτυγχανόταν ο στόχος της δημιουργίας του Οργανισμού αυτού.
- Την Βουλή, για την ψήφιση του νομικού πλαισίου που επιτάχυνε τις διαδικασίες για χρονική περίοδο έξι μηνών και για την όλη κατανόηση που επέδειξε σε θέματα προσωπικού και προϋπολογισμού.
- Ιδιαίτερα όμως, όλους τους συνεργάτες μου, επιτελείς και υπόλοιπο προσωπικό, ως επίσης και τους συμβούλους μας, για την άοκνο προσπάθεια και τις ατελείωτες ώρες που έχουν επενδύσει αμισθί, για το κτήσιμο αυτού του ωραίου οικοδομήματος, αυτού του δυναμικού και ευέλικτου φορέα, που σήμερα είναι όλοι πολύ περήφανοι που τον παρέδωσαν στην Κυπριακή Οικονομία και γενικότερα στον Κυπριακό λαό.
Τους ευχαριστώ διπλά και θερμά.